Czy internet potrzebuje reformy? Rozmowa z dr Piotrem Celińskim z UMCS

Czy to możliwe? O zdanie zapytaliśmy dr Piotra Celińskiego, adiunkta na Wydziale Politologii UMCS.
Jakie główne zagrożenia niesie ze sobą używanie internetu w obecnych czasach?

Piotr Celiński: - Internet jest świetnym, najbardziej wyszukanym i wielofunkcyjnym narzędziem komunikacyjnym w historii cywilizacji. Największe zagrożenie z nim związane bierze się z rosnącego kultu tego medium. Jesteśmy na etapie zachłyśnięcia się jego możliwościami i oby chłodna, wyważona refleksja przyszła nam wszystkim jak najszybciej. Trzeba spojrzeć na to dobrodziejstwo techniki z dystansu, oswoić je i nauczyć się wykorzystywać dla konkretnych celów. Obecne zagrożenia można by podzielić choćby na społeczne i indywidualne. W skali społeczeństw kult internetu pogłębia stare, dobrze już znane podziały. Widać rosnące dysproporcje pomiędzy państwami inwestującymi w to medium i tymi, które mu się z różnych przyczyn opierają, widać dysproporcje pomiędzy regionami kraju z dostępem do sieci i dostępu tego pozbawionych. Na poziomie indywidualnym jest podobnie. Coraz wyraźniej dzielimy się na cyberanalfabetów i cyberspecjalistów, coraz większa ilość naszych codziennych poczynań uzależniona jest od dostępu i umiejętności posługiwania się internetem.

Czy jest możliwe wyłączenie internetu?

Internet został tak pomyślany, aby nie dało się go wyłączyć. Powstał jako realizacja zapotrzebowania armii amerykańskiej na system łączności odporny na skutki wybuchu jądrowego i został przygotowany jako zdecentralizowana struktura powiązań między poszczególnymi punktami związanymi w komunikacyjną sieć. Kiedy jedne punkty węzłowe zostają zniszczone, inne automatycznie przejmują ich zadania, tak by obieg informacji zmienił trasę, a nie zatrzymał się. To dlatego bardzo trudno zatrzymać sieć, aby tego dokonać trzeba by zniszczyć przeważającą większość jej węzłów. Podobno potrafi tego dokonać Chuck Norris, ale nawet jemu przysporzyłoby to trudności.

Czy pomysł przedstawiony w artykule jest dobry?

Tego typu myślenie to wciąż silne echa 9/11. Amerykanie słusznie obawiają się, że internet może stać się w rękach terrorystów niebezpiecznym dla swojej potęgi narzędziem. Podjęta przez nich próba centralnie sterowanej rekonstrukcji internetu, jego przebudowy w duchu zwiększania zabezpieczeń przed cyberatakami i odporności na wirusy, ma także drugie dno. Jak można sądzić chodzi przede wszystkim o wykształcenie mechanizmów i procedur kontroli odnoszących się do całokształtu sieci, prewencyjną cenzurę przepływających przez nie danych w różnych językach i kulturach i wszystkich w skali globalnej użytkowników tego medium. Warto jednak zauważyć, że już dawno Internet wymknął się amerykańskiej dominacji stając się własnością wszystkich współtworzących go i powszechnym narzędziem komunikacyjnym, nawet jeśli sami Amerykanie są innego zdania. Nie ma zatem powodu aby wszyscy zagrożeni przez przeróżne cyberataki i wirusy przyjmowali tylko amerykańskie lekarstwa. To strategia niczym z amerykańskiego filmu sensacyjnego – zagrożona kometą, ociepleniem, potopem czy zarazą jest cała planeta, ale uratować ją zazwyczaj jest w stanie amerykański prezydent wraz z kompanami.

Jaki jest Pana pomysł na okiełznanie sytuacji w sieci?

Technologie sieciowe, a internet przede wszystkim należy rozwijać uniezależniając je od kulturowej i technologicznej dominacji USA. W sensie kulturowym lokalne odmiany i mutacje sieci mogą okazać się odporne na pojawiające się uniwersalne, globalne zagrożenia – tak jak lokalne kultury radzą sobie na różne sposoby z globalnymi problemami. Idzie także o upowszechnianie alternatywnych wobec obecnie dominujących Windowsów i przeglądarki Internet Explorer technologii, systemów operacyjnych i aplikacji. Różnorodność dostępnego oprogramowania i sprzętu jest podstawowym warunkiem bezpieczeństwa przez zagrożeniami skierowanymi w pojedyncze rozwiązania – z takiego założenia wyszli przecież ojcowie-założyciele internetu!

Linki do omawianego artykułu:

Do we need a new internet?

Internet zbudują od nowa?