UMCS: Powstaje jedno z najnowocześniejszych laboratoriów w kraju

Naczelnym celem nowej inwestycji - Krajowego Laboratorium Multidyscyplinarnego Nanomateriałów Funkcjonalnych, którego centrum będzie Warszawa, zaś dwoma lokalnymi ośrodkami: Poznań i Lublin - jest tworzenie wspólnej infrastruktury badawczej jednostek naukowych. Ta dość enigmatycznie brzmiąca nazwa staje się o wiele bardziej przyjazna, jeśli rozszyfrujemy dwa rzadsze słowa, będące jej komponentami.

Współpraca i nowoczesność

Multidyscyplinarność jest rodzajem współpracy, w której toku naukowcy przy pomocy typowych dla swoich dyscyplin rozwiązań, doprecyzowują wstępnie sformułowany problem. Zaś w wyniku tych działań powstaje specyficzna nowa wiedza, prezentująca już odmienne potraktowanie tematu niż podejścia reprezentowane przez dziedziny, na których się ona opiera.

Bardziej niecodziennym pojęciem są nanomateriały, z którymi nierozerwalnie wiąże się nanometr. A jest to niezwykle mała wielkość, jednostka długości - miliardowa część metra, czyli 10−9 m, zwana dawniej milimikronem. Same natomiast nanomateriały obejmują wszelkiego rodzaju regularne struktury na poziomie molekularnym, to znaczy do 100 nanometrów.

W takich właśnie warunkach pojawiają się szczególne, to znaczy znacznie lepsze od normalnych właściwości fizykochemiczne, mechaniczne, itp. Dlatego nanomateriały mają odmienne właściwości fizyczne w porównaniu z materiałami tradycyjnymi, a technologie, stosowane do ich wytwarzania, pozwalają otrzymać tworzywa o składzie i właściwościach niemożliwych do uzyskania metodami dotychczas znanymi. Wiele struktur biologicznych (np. skóra), jest w istocie rodzajem nanomateriałów.

Dlatego Krajowe Laboratorium Multidyscyplinarne Nanomateriałów Funkcjonalnych jest tak szczególnym nowoczesnym przedsięwzięciem. W realizacji tego projektu bierze udział konsorcjum skupiające grupy badawcze, w którego skład, oprócz Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, wchodzą następujące podmioty:

- Uniwersytet Warszawski
- Instytut Fizyki Polskiej Akademii Nauk
- Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
- Instytut Biologii Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk
- Instytut Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk
- Instytut Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk
- Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk
- Ammono Sp. z o.o.

3 mln zł z UE

W ramach danego projektu UMCS organizuje Środowiskowe Laboratorium Przyżyciowego Obrazowania Komórek, w którym głównym sprzętem jest automatyczny system do przyżyciowego obrazowania komórek z wyposażeniem.

Całość będzie kosztować 3 mln złotych, a środki na to przedsięwzięcie da Unia Europejska. Obrazowanie umożliwiać będzie badanie struktury żywych komórek oraz obserwację dynamicznych procesów w nich zachodzących, unikając zaburzeń spowodowanych śmiercią komórek i procesami po niej następującymi, stąd termin „przyżyciowy”. Wyniki zaś takich badań mogą być przydatne m.in. przy produkcji nowych leków. Tworzenie nowych minimalnych struktur będzie głównym tematem badań prowadzonych na UMCS.

Badana na komórkach

- Jądrem systemu jest układ do akwizycji obrazu, oparty o mikroskop konfokalny, wraz z unikalnym doposażeniem – informuje koordynator lokalny projektu, prof. Marek Tchórzewski z Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS.

System ten pozwala na prowadzenie badań licznych procesów komórkowych na poziomie molekularnym w pojedynczej żywej komórce, jak i w dużej grupie komórek.

Przyszłe laboratorium stworzy podstawy do otrzymywania nowoczesnych nono-biopreparatów do diagnostyki, terapii przeciwnowotworowej, przeciwwirusowej czy opracowanie szczepionek, czyli znajdzie ono zastosowanie w szeroko pojętej biotechnologii medycznej.

Wprowadzenie na UMCS systemu do przyżyciowego obrazowania komórek wszczepia zupełnie nową jakość do badań, przenosząc je na poziom i wymiar dotychczas nieosiągalne dla polskich laboratoriów.