Tajne łamane przez ujawnione

Informację o tym, ile osób żyje w danym mieszkaniu może przeczytać każdy, kto wejdzie do jednego z bloków na osiedlu Skarpa. Administracja zasłania się chęcią sprawdzenia faktycznej liczby lokatorów, ale jak zapewniają specjaliści z biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych – to bezprawne ujawnianie naszych danych.

- Lista z nazwiskami lokatorów i informacja o tym, ile osób mieszka pod konkretnym adresem wisi na tablicy w klatce schodowej – wyjaśnia pani Halina z ulicy Sympatycznej. – Można tam wyczytać, że mieszkam sama. Złodzieje zobaczyli te informacje, a dom samotnie mieszkającej pani był dla nich łatwym łupem.

Podobnie na sprawę patrzy policja – Taka informacja wywieszona w ogólnodostępnym miejscu może być sygnałem dla złodzieja, że mieszkanie bywa częściej puste – ocenia podkomisarz Jacek Deptuś z Komendy Wojewódzkiej Policji. – Jednak jeszcze się nie zdarzyło, by rabuś przyznał się do takiego sposobu wytypowania lokalu.

Sprawa ma też swój wymiar ustawowy – Według prawa dane osobowe, w tym imię i nazwisko lokatorów, można w tym konkretnym przypadku ujawnić tylko wtedy, gdy się na to zgodzą – wyjaśnia Małgorzata Kałużyńska-Jasak, rzecznik Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. – Dane osobowe to również takie informacje, które w sposób pośredni pomogą zidentyfikować człowieka. Z taką sytuacją mamy do czynienia np., gdy w klatce schodowej są informacje, o tym że w danym lokalu mieszka tylko jedna osoba. To pozwala to na identyfikację tej osoby np. przez sąsiadów. Dlatego  bez zgody zainteresowanego, czy też bez podstawy prawnej, nie można ujawniać takich danych.

Blok przy Sympatycznej należy do Spółdzielni Mieszkaniowej Czuby. Władze spółdzielni tłumaczą się tym, że takie listy to najlepszy sposób na sprawdzenie faktycznej liczby mieszkańców – Ma to zobligować członków spółdzielni do zgłaszania sytuacji, gdy zmienia się liczba lokatorów – informuje Anna Urbanek, zastępca prezesa SM Czuby. – Od ilości mieszkańców zależy naliczanie opłat za gaz tam, gdzie nie ma liczników gazowych, oraz za wywóz nieczystości. Niezgłaszanie ilości faktycznie zamieszkałych osób powoduje wzrost opłat eksploatacyjnych dla wszystkich mieszkańców.

Problem ten dotyka także inne lubelskie spółdzielnie – Coraz trudniej zorientować się ile osób jest w danym mieszkaniu, szczególnie w tych dzielnicach, które położone są blisko uczelni i gdzie mieszkania są chętnie wynajmowane studentom – mówi Jan Gąbka, prezes LSM. – U nas nie ma takich list, ale nie wykluczam, że mogłyby się pojawić. To ważne, by mieszkańcy wiedzieli, ile osób naprawdę korzysta z windy, czy wyrzuca śmieci. A problem nasili się, kiedy zniknie obowiązek meldunków.

– Część mieszkańców sama sugeruje takie rozwiązanie z listami, bo nie chcą płacić za dzikich lokatorów – zapewnia Marek Szymanek, zastępca prezesa SM Czechów. – Jeśli dostajemy sygnał o dodatkowych lokatorach, którzy nie są zgłoszeni w spółdzielni, wyjaśniamy to przy pomocy pism i rozmów.

Ale wielu mieszkańców uważa, że takie listy podżegają atmosferę donosicielstwa – To brak zaufania wobec lokatorów – ocenia pani Halina. – Spółdzielnia zakłada, że ludzie kłamią i sąsiedzi powinni na nich donieść.

Psycholog Ireneusz Siudem tak ocenia całą sytuację:

– Lepiej byłoby, gdyby spółdzielnia mobilizowała mieszkańców do uczciwego postępowania, a nie ujawniała informacje na tablicach. Członkowie spółdzielni należą do niej dobrowolnie i w ich interesie leży dbanie o wspólne dobro i regulowanie obyczajów - mówi. - Sytuacja, kiedy jeden sąsiad donosi na drugiego może się wielu osobom źle kojarzyć, szczególnie tym pamiętającym czasy komunizmu.

Małgorzata Kałużyńska-Jasak radzi lokatorom, którym nie podobają się działania spółdzielni, by napisały skargę do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, który na pewno pomoże mieszkańcom.