Upał w mieście: Dużo pij i chowaj się w cieniu

Dużo pij

W temperaturach poniżej 20 st. C wydzielamy ok. 0,8 l potu na dobę. Podczas upałów ilość wydzielanego potu wzrasta kilkakrotnie – nawet do paru litrów na dobę. Dziecko dwu-, trzyletnie potrzebuje około litra płynów dziennie. Można mu podawać soki, bo te z pewnością woli niż wodę mineralną.

Wody mineralne wzbogacają organizm w niezbędne składniki. Zaleca się wody niegazowane, które gaszą pragnienie, a także – co bardzo ważne – nie uciskają przepony. Nie mają też kalorii. Z plasterkiem cytryny ma zaledwie 2 kcal. Zamiast lodów lepszy jest zimny jogurt owocowy – zdrowszy i ma zaledwie 85 kcal.

Dbaj o higienę

Przykry zapach potu jest skutkiem rozkładu bakterii znajdujących się na skórze. Ich rozwojowi sprzyja owłosienie pod pachami. Dlatego tak ważne jest systematyczne usuwanie go.

Nieprzyjemny zapach usuwają dezodoranty i antyperspiranty. Ale tych ostatnich nie powinno się używać bez przerwy.

Wielu osobom pocą się stopy i dlatego powinny stosować preparaty kupowane w aptekach. Bardzo dobrą markę mają preparaty firmy Scholl – zasypki, środki w aerozolu, mydła przeciwbakteryjne.

– Preparatów jest bardzo dużo – mówi Marcin Mazurek, farmaceuta. – Na przykład do stóp jest bardzo skuteczny, ale dość drogi Etiaxyl – płyn 12,5 ml – za ok. 40 zł.

W aptekach można znaleźć też zasypki np. z dodatkiem drzewa sandałowego.

Unikaj słońca

Coraz więcej osób skarży się na fotoalergię. Odczyn alergiczny może być w różnych miejscach – na twarzy, dekolcie, na rękach i nogach. U niektórych osób mogą pojawić się plamy i przebarwienia szczególnie, jeśli ktoś zażywa jakieś leki. Osoby uczulone na słońce powinny pić wapno rozpuszczalne z dodatkiem substancji antyalergicznej.

Kobiety ciężarne powinny unikać słońca. We wczesnej ciąży u nich częściej niż u innych występują omdlenia, mogą odczuwać bóle głowy i mieć skłonności do nudności i wymiotów.

W ciąży późniejszej ekspozycja na słońce powoduje obrzęki, może powodować nadciśnienie i zaburzenia gospodarki wodno- elektrolitowej. Kobiety w ciąży powinny wychodzić na spacer rano i po południu, unikać centrum miasta, gdzie jest najgoręcej.

Dbajmy o oczy

Okulary bez atestu przynoszą więcej szkody niż pożytku. Brak filtra może doprowadzić do nieodwracalnych zmian rogówki i siatkówki. Po ich nałożeniu źrenica się rozszerza, a więc przyjmuje więcej szkodliwego promieniowania. Dlatego kupujmy okulary droższe, z filtrem, u renomowanych optyków. Tylko takie zabezpieczą oczy.

Małe dziecko

W czasie upałów niemowlę powinno być tylko w pampersie, leciutkiej, bawełnianej bluzeczce i osłonięte przed słońcem cieniutkim prześcieradełkiem. Na spacer warto wyjść wczesnym rankiem albo późnym popołudniem. Noworodki i niemowlęta, które jeszcze nie skończyły trzech miesięcy, mogą przebywać wyłącznie w cieniu. Dziecko musi mieć zawsze okrytą głowę i zakryte ramiona. Podczas upałów ono też bardzo często traci apetyt i trzeba to uznać za normalne.

• Lada dzień wrócą upały i znów będziemy narzekać. Jak je znieść?
– Przede wszystkim zwolnić tempo. O ile to możliwe, to w południe nie wychodzić na dwór. Mieszkańcy południa Europy mają sjestę, która pozwala organizmowi ochłodzić się, odpocząć. Jeśli ktoś może tak sobie zorganizować dzień, powinien to zrobić. Szczególnie dotyczy to ludzi starszych – niech idą po zakupy wieczorem albo bardzo wczesnym rankiem. Oni oraz dzieci są najbardziej podatni na niebezpieczeństwa związane z silną ekspozycją na słońce i z wysoką temperaturą.

• A często wybierają się na działkę i tam pracują na słońcu.

– To duża nieostrożność. O tej porze powinno się na działce odpoczywać na leżaku w cieniu.

• Czemu należy pić dużo wody i napojów?

– Ponieważ bardzo mocno się pocimy, organizm odwadnia się, a to grozi utratą przytomności.

• Dlaczego?
– Ponieważ następuje rozszerzenie naczyń krwionośnych i spadek ciśnienia. Wtedy dochodzi do omdleń, zasłabnięć.

• Jak się wówczas zachować?

– Jeśli ktoś może się jeszcze kontrolować, powinien usiąść w cieniu, na ławce, na trawniku czy nawet na krawężniku i schylić głowę między kolana, żeby ułatwić dopływ krwi. Lub położyć się na trawniku z nogami ułożonymi wyżej. Trzeba koniecznie uzupełniać płyny w organizmie. Jeśli zobaczymy zemdloną osobę, trzeba przenieść ją w cień, ułożyć w pozycji z nogami wyżej. Można na twarz albo kark położyć wilgotny kompres, lub spryskać twarz wodą. Nie wolno nic wlewać do ust. Dopiero po odzyskaniu przytomności można podać wodę w bardzo niewielkich porcjach. Jeśli omdlenie trwa, należy wezwać pogotowie.

• Starsi mówią – nie mogę dużo pić, bo mam nadciśnienie.

– To nie ma nic wspólnego z nadciśnieniem. Dziś leki na nadciśnienie zawierają też składnik wymuszający diurezę i organizm sam reguluje wydalanie wody z organizmu. Pić trzeba koniecznie. Natomiast należy unikać soli, która wodę w organizmie zatrzymuje. Trzeba więc pytać w sklepie o wodę z małą zawartością sodu.

• Dlaczego takie ważne jest noszenie kapelusza?

– Ponieważ przez głowę odbywa się istotna wymiana ciepła – w zimie np. zbyt wiele go tracimy, chodząc bez czapki. A podczas upałów pod wpływem gorących promieni rozszerzają się naczynia krwionośne i w konsekwencji spada ciśnienie co też prowadzi do omdleń.

• Podczas upałów trzeba też pamiętać o zachowaniu higieny.
– Tak, higiena jest bardzo ważna. Skóra powinna być czysta, bo to przez nią się pocimy i wydalane są toksyny z organizmu. Poza tym spocona skóra jest skłonna do odparzeń i otarć. Szczególnie powinni dbać o to diabetycy, którzy mają większą skłonność do takich dolegliwości.

• Trzeba chodzić z butelką wody mineralnej?

– Tak, to bardzo rozsądne. Wychodząc z domu, trzeba brać z sobą wodę. Powinny o tym pamiętać zwłaszcza osoby zażywające leki. Chorzy na choroby przewlekłe – krążeniowe, cukrzycę, nadciśnienie oraz dzieci powinny unikać wychodzenia z domu w porze największych upałów.

Maria Kolesiewicz