Program Ochrony Powietrza

Pył zawieszony PM10 to mieszanina stałych i ciekłych drobnych cząstek pochodzenia naturalnego lub antropogenicznego o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 mikrometrów. Cząstki pyłu mają różne rozmiary, kształty i różny skład chemiczny, mogą zawierać substancje toksyczne.

Bezpośrednią konsekwencją wysokich stężeń pyłu jest ograniczenie widoczności, powstawanie mgieł i smogów. Długotrwała ekspozycja na pył zwiększa zachorowalność na choroby układu oddechowego, w tym astmy, powoduje choroby układu krążenia oraz choroby nowotworowe.

Konsekwencją występowania przekroczeń norm jakości powietrza w zakresie pyłu zawieszonego PM10 jest opracowanie w 2008 roku „Programu ochrony powietrza dla strefy - Aglomeracja Lubelska”, zatwierdzonego Uchwałą Nr XXV/438/08 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 27 października 2008 roku.

Celem programu ochrony powietrza (POP) jest określenie źródeł i przyczyn powstawania przekroczeń substancji w powietrzu oraz wskazanie działań naprawczych prowadzących do poprawy jakości powietrza.

W POP wskazano trzy podstawowe źródła odpowiedzialne za emisję pyłu w mieście:
Źródła punktowe, to emitory jednostek organizacyjnych (zakładów) o znaczącej emisji zanieczyszczeń,
Źródła powierzchniowe powodujące tzw. niską emisję. Są to obszary niskiej zabudowy jedno- i wielorodzinnej z indywidualnymi źródłami ciepła,
Źródła liniowe, czyli główne trasy komunikacyjne czy szerzej rozumiany transport.

Wg danych zawartych w programie, największy udział w emisji pyłu mają źródła powierzchniowe, odpowiadające za ponad 60% jego emisji.

Realizowane przez miasto działania naprawcze wskazane w programie nie spowodowały wystarczającej redukcji emisji pyłu PM10. W ocenach rocznych stanu jakości powietrza za lata 2009-2010 Aglomeracja Lubelska nadal zaliczana była do klasy C ze względu na przekraczanie 24-godzinnych stężeń pyłu PM10.

W dniu 29.07.2009 r. została zawarta umowa pomiędzy Gminą Lublin, a Skarbem Państwa, Lubelskim Wojewódzkim Inspektorem Ochrony Środowiska w Lublinie w sprawie wspólnego użytkowania automatycznej stacji monitoringu powietrza zlokalizowanej przy ul. Obywatelskiej. Na mocy podpisanej umowy Gmina Lublin zobowiązała się do ponoszenia kosztów zabezpieczenia i eksploatacji stacji w zakresie przeglądów, napraw i kalibracji mierników oraz wymiany materiałów podlegających okresowemu zużyciu oraz opłat za dostawę energii elektrycznej i gazów wzorcowych, natomiast WIOŚ zobowiązał się do zapewnienia nadzoru merytorycznego nad obsługą stacji oraz pokrywania kosztów ubezpieczenia stacji i jej wyposażenia oraz pozostałych kosztów wynikających z eksploatacji stacji.

Stacja przy ul. Obywatelskiej jest automatyczną stacją pomiarową, mierzącą w sposób ciągły parametry powietrza, w tym stężenia poszczególnych zanieczyszczeń takich jak pył zawieszony PM 2.5, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon, tlenek węgla, toluen, benzen, prędkość i kierunek wiatru, wilgotność względną, ciśnienie atmosferyczne, temperaturę powietrza, pył zawieszony PM 10, tlenki azotu.

Na tej stacji w 2011 roku stwierdzono występowanie przekroczeń 24-godzinnych stężeń pyłu PM10. Przekroczenia odnotowywane były w sezonie grzewczym, co potwierdza fakt znaczącego wpływu emisji pyłu z indywidualnych urządzeń grzewczych sektora komunalno-bytowego na występowanie przekroczeń.

Dokonana przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska ocena poziomów substancji w powietrzu za rok 2011 oraz klasyfikacja stref przekazana została Zarządowi Województwa Lubelskiego, który zlecił przygotowanie aktualizacji „Programu ochrony powietrza dla strefy Aglomeracja Lubelska”.

Dokument taki w maju 2013 roku wyłożony został do konsultacji społecznych.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w ciągu 18 miesięcy, licząc od dnia otrzymania wyników oceny (30 kwietnia 2012 r.) sejmik województwa powinien go zatwierdzić.