Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Mało pieniędzy na starość

Beata Sypuła
fot. Materiały prasowe.
Zróżnicowanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest zgodne z konstytucją. Polki mogą odchodzić na emeryturę w wieku 60 lat, mężczyźni mając 65 lat. Co to oznacza dla kobiet - pisze Beata Sypuła.

Połowa zarobków - mniej więcej takiej wysokości będzie twoja przyszła emerytura pod warunkiem, że jesteś mężczyzną. Jeśli jesteś kobietą, licz się z tym, że na comiesięczne przeżycie dostaniesz z budżetu państwa ok. 40 proc. pensji u twojego ostatniego pracodawcy.

Jak to się ma do ostatniego wyroku Trybunału Konstytucyjne-go, który podtrzymał powszechny wiek emerytalny Polek i Polaków (60 i 65 lat) i uznał, że kobiety nie są dyskryminowane przy wyliczaniu przyszłej emerytury? Na to pytanie odpowiedz sobie sam. Tym bardziej że nawet sędziowie TK nie byli jednomyślni; panowie uznali, że w Polsce nie ma dyskryminacji płci, panie - że owszem.

Skazane na nędzę

Czerwcowe badania CBOS pokazują, że niemal połowa Polaków już wie, że ich przyszła emerytura będzie niższa od obecnych zarobków. W dramatycznej sytuacji znajdą się zwłaszcza polskie kobiety. Jeśli nie będą mogły korzystać z mężowskiego wsparcia na starość, ich jesień życia będzie biedniejsza niż dzisiejszych emerytek. System emerytalny dotyczący kobiet dziś pracujących, nie daje im forów - jedynie niesie bardzo poważne zagrożenia. Nie uwzględnia bowiem polskich realiów.

Dlaczego Polski są skazane na biedę? Po pierwsze - ich płace są niższe od męskich o około 30 proc. mimo podobnych kwalifikacji. Podobnie jednak jest w wielu europejskich krajach. Co odróżnia Polki od innych Europejek? Przede wszystkim krótszy staż pracy - nie wolno go mylić z wiekiem odejścia na emeryturę. W Europie wiele kobiet pracuje w elastycznym systemie - na pół etatu przez część życia aktywnego zawodowo. Polki są jednak wykluczone z pracy z powodu niewydolności socjalnej państwa: młode matki nie mogą liczyć na żłobek, a przedszkola są tak drogie, że z pensji początkującego pracownika - czyli około 1.500 zł brutto - trudno na nie wygospodarować pieniądze.

Matkom mówimy: nie!

W dodatku pracodawcy niechętnie zatrudniają kobiety w wieku

najlepszym na rodzenie dzieci. Po powrocie z urlopu macierzyńskiego - na pracę na czas określony - często nie przedłużają z nimi umowy. Dlatego kobiety zmuszone są zostać w domu często wbrew woli - z płatnym lub bezpłatnym urlopem wychowawczym, z zamiarem odchowania "za jednym zamachem" dwójki dzieci i nadzieją, że potem wrócą do aktywności zawodowej.

Jeśli nie trafią na kryzys i znajdą pracę po odchowaniu dzieci - skazane są na mozolne dorabianie się pozycji zawodowej, a co za tym idzie - wyższej pensji, ale i tak niższej od mężczyzn. Potem Polka ma do spełnienia obowiązki babci lub opiekunki starych rodziców - i znów musi wyręczyć państwo!

Ważne! Co decyduje o wysokości emerytur polskich kobiet

Na emeryturę składają się następujące części:

- część socjalna - 24 proc. kwoty bazowej,

- część za lata składkowe - po 1,3 proc. podstawy wymiaru za każdy przepracowany rok,

- część za lata nieskładkowe - po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok nieskładkowy.

Ile za opiekę

Jeśli kobieta wypełnia swą funkcję społeczną - opiekuje się dziećmi lub chorymi członkami rodziny, to za każdy rok podstawą do naliczania emerytury są lata nieskładkowe.

To 0,7 procent podstawy wymiaru emerytury. Dla pracownika wynoszą one zazwyczaj 1,3 procent.

Lata nieskładkowe

przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty naliczane są między innymi za:

- okresy urlopu wychowawczego,

- urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi,

- okresy niewykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem:

- w wieku do lat 4 - w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie - bez względu na liczbę dzieci - do 6 lat,

- na które - ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny - przysługuje zasiłek pielęgnacyjny - dodatkowo w granicach do 3 lat na każde dziecko,

- okresy opieki pielęgnacyjnej nad inwalidą wojennym zaliczonym do I grupy inwalidów lub uznanym za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, sprawowanej przez członka jego rodziny w wieku powyżej 16 lat, który w okresie sprawowania opieki nie osiągnął przychodu przekraczającego miesięcznie połowę najniższego wynagrodzenia,

- okresy niewykonywania pracy, w granicach do 6 lat, spowodowane koniecznością opieki nad innym niż dziecko członkiem rodziny zaliczonym do I grupy inwalidów lub uznanym za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, albo uznanym za osobę niepełnosprawną w stopniu znacznym, sprawowanej przez członka jego rodziny w wieku powyżej 16 lat, który w okresie sprawowania opieki nie osiągnął przychodu przekraczającego miesięcznie połowę najniższego wynagrodzenia,

- pobierania zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,

- udokumentowanej niezdolności do pracy, za które wypłacone zostały z Funduszu Pracy:

- zasiłki dla bezrobotnych,

- zasiłki szkoleniowe lub stypendia.

Uwaga!

Przy ustalaniu prawa do emerytury i rent oraz obliczaniu ich wysokości okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

Stąd wniosek: w obecnym systemie emerytalnym kobieta musi pracować jak najdłużej, by odłożyć pieniądze nie tylko w dwóch filarach obowiązkowych - ZUS i OFE - ale także w miarę uzyskiwanej coraz wyższej pensji, odkładać na starość w trzecim filarze.

Agnieszka Łukawska, Legg Mason TFI

Polki powinny oszczędzać na jesień życia, a jeśli jeszcze te-go nie robią, muszą nadrobić stracony czas, bo nikt im nie-zapłaconych składek nie będzie sponsorował. Jeśli nie martwią się jeszcze tym, to dlatego, że nie wiedzą, jakiej wysokości świadczenia od państwa zastąpią ich comiesięczną pensję. Według szacunków ekspertów, np. dr. hab. Tadeusza Szumlicza ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, wielkość ostatniej pensji - w stosunku do spodziewanych świadczeń emerytalnych otrzymywanych z ZUS i OFE (tzw. emerytura obowiązkowa) - zmniejszy się często o połowę. Oznacza to, że nasze emerytury będą średnio dwa razy mniejsze niż pensja wypłacana nam przez ostatnie-go pracodawcę. Co więcej, kobiety, ze względu na krótszy okres pracy, niższe przeciętne zarobki i urlopy macierzyńskie, otrzymają jeszcze mniej pieniędzy. Ich emerytura może wynieść tylko 40 proc. ostatniego wynagrodzenia. Mniejszy, aczkolwiek niemały problem, będą miały osoby, które zarabiają po 8-10 tysięcy zł. Będą musiały zadowolić się emeryturą w wysokości średniej krajowej pensji. O wiele większe wyzwanie czeka osoby, które przejdą na emeryturę, zarabiając w granicach średniej krajowej (lub mniej) - w ich przypadku obowiązkowa emerytura może nie starczyć nawet na skromną egzystencję. Powinniśmy pomóc sobie sami. Tylko osoby składające pieniądze na tzw. dodatkową emeryturę (III filar) mają szanse na świadczenie nie niższe od ostatniej pensji.


Ekspert: Jesteśmy dłużej aktywni i życie na emeryturze też się wydłuża
Piotr Szczepiórkowski, wiceprezes Aviva Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie SA

W krajach Europy Zachodniej ludzie przechodzą na emeryturę w coraz późniejszym wie-ku. Wynika to nie tylko z ustawowego podnoszenia wieku emerytalnego. Decydują także względy społeczne - dzięki pracy dłużej jesteśmy aktywni i sprawni. Ważne są też względy finansowe - im dłużej oszczędzamy na emeryturę, tym jest wyższa. Czas życia na emeryturze się wydłuża, a rynek pracy staje się coraz bardziej elastyczny, umożliwiając pracę w niepełnym wymiarze godzin. Tendencja do późniejszego przechodzenia na emeryturę pojawi się również w Polsce. Aby jednak praca w wieku emerytalnym była dobrowolnym wyborem, a nie wymuszoną decyzją, konieczne jest wcześniejsze zapewnienie sobie wyboru emerytury na oczekiwanym poziomie. Właściwym krokiem w tym kierunku jest systematyczne gromadzenie oszczędności z myślą o uzupełnieniu wypłat pochodzących z ZUS-u. Często nie wymaga to dużych wyrzeczeń, a jedynie wczesnej decyzji i konsekwencji. Polka, która przejdzie na emeryturę w wieku 60 lat, musi odkładać 660 zł miesięcznie i rozpocząć oszczędzanie w wieku 55 lat, aby osiągnąć ten sam efekt, co osoba, która odkłada 100 zł miesięcznie od 40. roku życia. Proponujemy swoim klientom gromadzenie środków w długoterminowym programie systematycznego oszczędzania. Poleciłbym też program ubezpieczeniowo-inwestycyjny dla, osób, które chcą oszczędzać dłużej.

Proponują: nie wiek, a staż pracy

O tym, że polski system jest niewydolny, wiedzą nie tylko przyszłe emerytki, ale także politycy. Ostatnio mno-żą się koncepcje, jak rozwiązać ten ważny społecznie problem. Coraz większe wsparcie - np. związków zawodowych - uzyskuje koncepcja oparta nie na wieku emerytalnym, od którego wolno będzie starać się o emeryturę, ale przepracowanych lat, a co za tym idzie - odprowadzanych składek. Według tej koncepcji kobieta miałaby w Polsce pracować na swoją emeryturę 35 lat, mężczyzna 40 lat. Wiele na to wskazuje, że zyskałaby ona szersze po-parcie. Na razie 70 proc. polskiego społeczeństwa sprzeciwia się wydłużaniu wieku emerytalnego dla kobiet.


Wiek emerytalny w Europie

Zdaniem Komisji Europejskiej, kraje UE powinny stopniowo podnosić wiek emerytalny swoich obywateli tak, aby ostatecznie okres emerytury nie przekraczał 1/3 średniej długości życia.

Równy wiek emerytalny kobiet i mężczyzn obowiązuje m.in.: na Łotwie i na Węgrzech - 62; po 65 lat w Danii, Finlandii, Irlandii, Holandii, Belgii, Luksemburgu, Niemczech, Francji, Hiszpanii, Portugalii.

Chcą zrównać, a mają dziś: Estonia (60/63), Litwa (60/62,5), Czechy (61/62), Słowacja (61/62), Austria (60/65), Słowenia (61/63), Włochy (58/60), Malta (60/61), Rumunia (59/64), Bułgaria (60/63), Grecja (60/65), Wielka Brytania (60/65).

od 12 lat
Wideo

echodnia Ksiądz Łukasz Zygmunt o Triduum Paschalnym

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto