Dzień Flagi Państwowej: z godłem, czy bez? Jak wieszać flagę Polski?

Zobacz też:

Kraków, na prośbę prezydenta Bronisława Komorowskiego, przez wszystkie 3 dni majowego weekendu będzie eksponował barwy narodowe. Oprócz wywieszenia tradycyjnych flag, zaplanowano oświetlenie kładki, łączącej Kazimierz z Podgórze. Most wyglądać będzie jak flaga, rozciągnięta między dwoma brzegami rzeki.

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej to święto państwowe obchodzone od 2004, wprowadzone na podstawie ustawy z 20 lutego 2004. Dzień 2 maja został wybrany z dwóch powodów historycznych: 2 maja 1945 o godzinie 6.00 zdobywający Berlin żołnierze z 1 Dywizji Kościuszkowskiej zatknęli biało-czerowny sztandar na kolumnie zwycięstwa (Siegessäule) w Tiergarten w Berlinie. Poza tym, w czasach Polski Ludowej, 2 maja władze państwowe wydawały polecenie zdjęcia flag narodowych (po Święcie Pracy), tak aby nie wisiały w czasie nieuznawanego przez komunistyczne władze, święta 3 maja.

Flaga z godłem, czy bez?

Nie wszyscy mogą wywiesić flagę z godłem państwowym. Do umieszczamia wizerunku orła białgo w koronie uprawnione są m.in. organy władzy państwowej, administracji rządowej, gminy, powiaty, samorządy województw, sądy, prokuratury i komornicy sądowi, jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej czy Służby Więziennej, przedszkola, szkoły i uczelnie wyższe.

Flaga, wywieszana przed prywatną posesją, na ulicach, przy budynkach, nie należących do żadnych z wymienionych wyżej instytucji powinna być gładka, bez godła. Warto pamiętać, że w prezypadku wywieszania flagi w pozycji pionowej, kolor biały powinien być po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu (jeśli wieszamy flagę na maszcie, to kolor biały powinien być tuż przy zaczepie). Zamienienie kolorów da nam bowiem flagę Monako.

Barwy biało-czerwone mogą być umieszczane na przedmiotach handlowych, koszulkach, kubkach, ale trzeba pamiętać, że te dwa kolory w ustalonej przez państwo konfiguracji, są symbolem narodowym i należy je traktować z należytym szacunkiem. Wywieszana flaga powinna być przede wszystkim czysta i bez uszkodzeń.

Polska flaga państwowa, według obowiązującej normy, to prostokąt o proporcjach boków 5:8 podzielony na dwa poziome pasy - biały górny i czerwony u dołu. Obowiązująca odcień bieli polskiej flagi państwowej to, w przestrzeni barw RGB, 233,232,231 (#E9E8E7 - w zapisie szesnastkowym). Obowiązujący odcień czerwieni - 212,33,61 (#D4213D - w zapisie szesnastkowym).

Dlaczego biały i czerwony?

Te dwa kolory pochodzą z barw herbu Królestwa Polskiego i herbu Wielkiego Księstwa Litewskiego: orła, będącego godłem Polski, i bieli Pogoni. Oba te godła znajdują się na czerwonych tłach tarcz herbowych. Na fladze biel jest zawsze u góry, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła.

Sejm Królestwa Polskiego, 7 lutego 1831 roku, podjął specjalną ustawę, dotyczącą barw polskiej flagi. Wcześniej obok barw biało-czerwonych używane były także inne barwy.

Barwy biała i czerwona po raz pierwszy, nieoficjalnie, zostały uznane za barwy narodowe w pierwszą rocznicę uchwalnie pierwszej polskiej konstytucji - 3 maja 1792 roku. Manifestujący w ten dzień byli przepasani biało-czerwonymi szarfami, kolory nawiązywały do herbu Królestwa Polskiego - Białego Orła na czerwonym tle. Oficjalnie, po raz pierwszy, kolory biały i czerwony uznane zostały za barwy narodowe Uchwałą Sejmu z 7 lutego 1831 roku, w której czytamy:

"Izba senatorska i poselska po wysłuchaniu wniosków Komisyi sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni łączyć się wszyscy Polacy, postanowiły i stanowią:
Art. 1 - Kokardę narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym.
Art. 2 - Wszyscy Polacy (...) te kolory nosić mają w miejscu, gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były"

Kolejne regulacje prawne, dotyczące barw Rzeczypospolitej Polskiej to m.in Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 roku "O godle i barwach Rzeczypospolitej Polskiej", Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 "O barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych" oraz Ustawa z dnia 20 lutego 2004 "O zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej".

Do niedawna nie wolno było wywieszać flag w inne dni niż świąteczne. Zabraniała tego ustawa z 1980 roku. Kiedy Sejm znowelizował ustawę o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej, symbole narodowe można uwidaczniać bez ograniczeń. Oznacza to, że mogą być one użyte kiedy tylko chcemy, pod jednym warunkiem - że otoczy się je należną czcią i szacunkiem.

Oprócz Polski, święto własnej flagi obchodzi się również w innych karajach, m.in. w Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Argentynie, Finlandii, Turkmenistanie, Ukrainie, na Litwie i w Chinach.

Czytaj też:

• Pogoda na majówkę w Krakowie: czasem słońce, czasem deszcz [pogoda 30 kwietnia - 3 maja]

• Wieża Kościoła Mariackiego otwarta dla zwiedzających

• Historyczny Kraków w 3D: zobacz jak wyglądało miasto przed wiekami