Z historii Lublina. Grób radzieckiego czołgisty odnaleziony po latach (ZDJĘCIA)

Ponad 70 lat temu, w lipcu 1944 roku, rozgrywały się wydarzenia, które decydowały o wyzwoleniu Lublina z rąk hitlerowskiego okupanta.

Wtedy to w składzie południowego skrzydła 1 Frontu Białoruskiego, który w ramach operacji brzesko-lubelskiej, będącej częścią realizowanej przez Armię Czerwoną operacji Bagration, prowadzonej w celu zniszczenia wojsk niemieckich w środkowej i wschodniej Polsce, jednym z czołgów T-34 dowodził czerwonoarmista porucznik gwardii Aleksiej Winogradow. Naprzeciwko żołnierzy radzieckich stały siły niemieckie Grupy Armii Południowa Ukraina i Grupy Armii Środek.

Aleksiej Winogradow urodził się 30 marca 1919 r. w rodzinie chłopskiej w niewielkiej rosyjskiej wiosce Brusna pod Tułą. Żołnierz walczył od 18 lipca 1944 roku w składzie 8. Gwardyjskiego Korpusu Pancernego 2 Armii Pancernej.

22 lipca pluton pod dowództwem Winogradowa zniszczył co najmniej 20 punktów ogniowych przeciwnika, a nazajutrz jego czołg jako pierwszy wdarł się do Lublina, koncentrując na sobie ogień faszystowskiej obrony i eliminując zarówno wielu żołnierzy niemieckich, jak i znaczne ilości sprzętu przeciwnika na ulicach miasta.

Pięciokrotnie Niemcy trafiali w radziecki czołg, ale posuwał się on wciąż do przodu. W pewnym momencie jego dowódca zdecydował się na zasłonięcie korpusem swego T-34 okienka niemieckiego bunkra, aby stworzyć możliwość przejścia swojego oddziału do przodu. W tym momencie czołg porucznika Winogradowa trafiony został przez artylerię Niemców po raz szósty.

Czołg zaczął płonąć, ale nie zatrzymał się. Winogradow kontynuował walkę, koncentrując na swym wozie bojowym ogień artyleryjski przeciwnika. Czynił to dopóty, dopóki hitlerowskie kule nie zatrzymały go na zawsze. Porucznik zginął na polu walki.

Porucznik gwardii Aleksiej Winogradow pochowany został 23 lipca 1944 roku w tym samym miejscu, w którym zginął. Jakiś czas później zwłoki jego przeniesione zostały na cmentarz żołnierzy radzieckich przy ul. Lipowej (wejście od ul. Białej). Pośmiertnie Aleksiej Winogradow za męstwo wykazane w toku operacji brzesko-lubelskiej oraz za bohaterstwo w trakcie wyzwalania Lublina nagrodzony został pośmiertnie tytułem Bohatera Związku Radzieckiego.

Grób odnaleziony po latach
Dopiero w drugiej połowie lat 60. ubiegłego stulecia, a więc prawie w ćwierć wieku po śmierci swego syna, matka Aleksieja Winogradowa, Irina Pietrowna odnalazła jego mogiłę (był on drugim spośród jej trzech synów, który nie wrócił z wojny). Było to możliwe dzięki korespondencji uczniów Szkoły Podstawowej nr 18 w Lublinie z radzieckimi rówieśnikami ze Szkoły Średniej w Odojewie, która nosiła imię Winogradowa. Młodzież z Polski odnalazła grób żołnierza. Wówczas znajdował się on po prawej stronie alejki cmentarnej od ul. Białej. Poszukiwania trwały długo, prawdopodobnie dlatego, że w oficjalnych radzieckich dokumentach widniała błędna nazwa miejsca pochówku – „Lubel”.

Dopiero kilka lat później wszystkie mogiły radzieckie zgrupowano w jednym miejscu na tej samej nekropolii pod tzw. „Hełmem” oraz w jego bezpośrednim otoczeniu. Tablica nagrobna z imieniem i nazwiskiem czołgisty Aleksieja Winogradowa usytuowana jest po zachodniej stronie monumentalnego obelisku.