Poradź się prawnika: Zobaczcie, co odpowiada prawnik na wasze problemy, cz. XX

Poradź się prawnika: Zobaczcie, co odpowiada prawnik na wasze problemy

Na wybrane pytania i problemy, które zgłosicie odpowiada Łukasz Lecyk, Kancelaria Adwokacka ul. Czechowska 4 lokal 321 w Lublinie, www.adwokatlecyk.pl

1. Moja sprawa jest nietypowa, dotyczy mojego męża. Mąż ma z poprzedniego małżeństwa dwójkę wspaniałych maluchów. Jego historia. Pewnego dnia wraca z pracy a w mieszkaniu gdzie mieszkał z synami i swoją byłą żoną (wtedy obecną) zastaje zdemolowane i puste mieszkanie. Wyniesione zostały rzeczy przez niego zakupione; narożnik, pralka, ubrania, biżuteria. Dodatkowo, była zdemolowała mieszkanie, szafę połamała, kwiatki porozbijała... Nie było wiadomo dlaczego tak zrobiła. Mąż starała się z nią skontaktować, jeździł do niej, a ona wysyłała ojca do niego, który nie dość, że nie dopuścił go do widzenia z synami to posunął się do tego stopnia, że groził mu nożem. Ojcem byłej jest alkoholik i w takim domu aktualnie wychowują się maluchy. Mąż nie przestał kochać dzieci, zrobiłby dla nich wszystko, starał się widywać z nimi, ale bezskutecznie. Wysyłał dobrowolnie kwotę 300 zł dla dzieci. W końcu doszło do rozwodu . Była miała już dwóch adwokatów i każdy rezygnował z jej sprawy (nie wiemy dlaczego). Ma teraz nowego. Rozwód miał być z orzekaniem o winie, bo to ona jego zostawiła , wróciła do byłego, z którym już ponownie jest i jest prawdopodobnie z innym w ciąży. Jej adwokat złożył w piśmie, że chcą rozwodu z nieorzekaniem o winie i tak się stało. Rozwód z nieorzekaniem o winie. Sądownie jest zasądzone widzenie z maluchami co drugi weekend oraz alimenty w wysokości 700 zł miesięcznie. Mąż na początku płacił ile mógł, w końcu ona przestała dawać mu maluchy na widzenia, po które sam jeździł 120 km w obie strony i odwoził. Mąż się zbuntował i powiedział, że skoro ona nie daje mu się widywać z dziećmi, on jej nie będzie płacił. Miał widzenie na święta Bożego Narodzenia 2013. Gdy w dniu wigilii pojechał po dzieci, jej nie było na wiosce, zniknęła z dziećmi. Nikt z sąsiadów nie wiedział gdzie się podziała. Jeździł, szukał po wiosce, pytał, ale bezskutecznie. Wrócił zapłakany do domu. Dalej wszystko stoi w miejscu. Były zgłoszenia na policję w Parczewie, że była nie udostępnia mu dzieci i, że uciekła z nimi. Niby nic nie mogli zrobić. Teraz po paru miesiącach przyszło pismo od komornika o spłacie alimentów. Nie mamy pieniędzy, żeby zapłacić. Czy gdzieś można uzyskać pomoc finansową do alimentów? Męża zwolnili z pracy, aktualnie jest bezrobotny. Nie wiemy gdzie szukać pomocy, co robić. Czy mąż może się starać o zwrócenie kosztów za sprzęt RTV, AGD oraz meble, które ona po prostu ukradła? Mamy faktury, wszystkie dowody zapłat, część na ojca męża. Jak możemy uzyskać pomoc? Co robić? Czy mąż może starać się o odebranie dzieci?

Jeśli chodzi kwestię „zwrotu kosztów za sprzęt RTV, AGD oraz meble" to pomocy będzie tu przepis art. 415 kodeksu cywilnego, który brzmi: „kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia".

Do stwierdzenia istnienia odpowiedzialności na zasadzie art. 415 w/w kodeksu, konieczne będzie łączne wystąpienie następujących przesłanek:
1. powstanie szkody;
2. szkoda taka musi być spowodowana zawinionym działaniem lub zaniechaniem (wina obejmuje zarówno element obiektywny - bezprawność, czyli naruszenie reguł prawidłowego postępowania, jak również subiektywny - przypisywalność w postaci np. niedbalstwa, czy lekceważenia obowiązków), z którym ustawa, a także przyjęte zasady wiążą obowiązek odszkodowawczy;
3. musi istnieć związek przyczynowy pomiędzy szkodą, a działaniem lub zaniechaniem, z którym ustawa wiąże obowiązek odszkodowawczy.

Adekwatny związek przyczynowy jest kategorią obiektywną i należy go pojmować jako obiektywne powiązanie ze sobą zjawiska nazwanego „przyczyną" ze zjawiskiem określonym jako „skutek". Ustawodawca wprowadzając w art. 361 § 1 w/w kodeksu dla potrzeb odpowiedzialności cywilnej, ograniczenie tejże odpowiedzialności tylko za normalne (typowe, występujące zazwyczaj) następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła, nie wprowadza pojęcia związku przyczynowego w rozumieniu prawnym. A zatem, inaczej rzecz ujmując, ogranicza jedynie odpowiedzialność do wskazanych w przepisie normalnych (adekwatnych) następstw.

Pozew o odszkodowanie na podstawie art. 415 kodeksu cywilnego musi spełniać szereg warunków formalnych oraz merytorycznych. W związku z powyższym zachęcam by Pani mąż udał się do adwokata celem sporządzenia przedmiotowego pisma. Jeśli nie są Państwo w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, można zwrócić się do sądu z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Kwestie zniszczonego mienia można załatwić również na drodze postępowania karnego. Sposób ten nie łączy się z koniecznością ponoszenia jakichkolwiek kosztów sądowych.

Jeżeli Policja lub Prokuratura (po zapoznaniu się z zawiadomieniem o przestępstwie) uzna, iż zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia tegoż wszczęte zostanie postępowania przygotowawcze. Już na etapie tego postępowania pokrzywdzony może złożyć wniosek o zobowiązanie sprawcy do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w całości. W razie skazania sąd orzeknie nadmienionym obowiązek zgodnie z dyspozycją zawartą we wniosku.

Jeśli chodzi „pomoc w kwestii alimentów", wydaje się, iż adekwatnym rozwiązaniem w sytuacji Czytelnika byłby pozew o obniżenie alimentów. Zgodnie z przepisem art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązków alimentacyjnego. Ustalenie zmiany stosunków następuje przez porównanie potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego z daty orzeczenia alimentów w dotychczasowej wysokości ze stanem istniejącym w dacie rozstrzygania o podwyższeniu.

2. Witam, mam na imię Paweł, 27 lat, mieszkam pod Zamościem w województwie lubelskim i piszę w takiej sprawie - w marcu 2 lata temu miałem wypadek komunikacyjny w którym doznałem urazu rdzenia i od tamtej pory poruszam się na wózku inwalidzkim. Po wyjściu ze szpitala byłem na zasiłku rehabilitacyjnym gdyż w dniu wypadku byłem zarejestrowany na pełny etat na stanowisku kierowca. Gdy zasiłek skończył się, zacząłem starać się o rentę i tu zaczęły się "schody". Lekarz orzecznik ZUS w oddziale w Biłgoraju wystawił mi orzeczenie, iż jestem całkowicie niezdolny do pracy i samodzielnej egzystencji do 30.11.2016 r. bez prawa do świadczeń. Pisałem następnie odwołanie do ZUS w Lublinie - tam podtrzymano decyzję z Biłgoraja, gdyż brakowało mi ok. 3 miesięcy udokumentowanego zatrudnienia więc następnie napisałem pismo do prezesa ZUS w Białymstoku z wnioskiem o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku gdzie też zostało rozpatrzone odmownie. Proszę o poradę, co mogę dalej zrobić, skąd dostać jakieś świadczenie lub ogólnie jakąś poradę co w takiej sytuacji robić?

Jeżeli kwestionuje Pan np. brak wymaganego okresu składkowego, a nie minął jeszcze termin miesiąca od doręczenia decyzji, można wnieść odwołanie od decyzji organu rentowego.

Odwołanie powinno zawierać oznaczenie zaskarżonej decyzji, określenie i zwięzłe uzasadnienie zarzutów i wniosków oraz podpis ubezpieczonego jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.

Warto również pamiętać, iż zgodnie z art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, Prezes Zakładu może przyznać w drodze wyjątku świadczenia w wysokości nieprzekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie.

3. Jestem po rozwodzie i mam przysądzone od byłego męża alimenty na córkę, czy gdy wyjdę po raz drugi za mąż i mój partner przysposobi i da nazwisko dziecku wówczas stracę alimenty od byłego męża na córkę? Czy w akcie urodzenia po przysposobieniu będzie widniał" nowy" tata?

Udzielając odpowiedzi na przedmiotowe pytanie, zakładam, że Czytelniczka pyta o konsekwencje tzw. przysposobienia pełnego, o którym mowa w art. 121 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W następstwie przysposobienia pełnego przysposobiony uzyskuje status dziecka przysposabiającego. Konsekwencją takiego uregulowania jest przyznanie mu praw i obowiązków wynikających z pokrewieństwa w stosunku do krewnych przysposabiającego. Jednocześnie ustają prawa i obowiązki przysposobionego wynikające z pokrewieństwa względem jego krewnych, jak również prawa i obowiązki tych krewnych względem niego. Oznacza to, że przysposobiony taki traci prawo do alimentów od swoich krewnych i sam jest od takiego obowiązku zwolniony wobec nich. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy przysposobionym jest pasierb. „W razie przysposobienia przez małżonka dziecka swego małżonka, przysposobiony zachowuje wszelkie prawa i obowiązki, jakie dotychczas wiązały go z małżonkiem ojczyma lub macochy i jego krewnymi. Ustają natomiast więzy przysposobionego z drugim z rodziców, niebędącym małżonkiem przysposabiającego oraz jego krewnym, co tym samym wyłącza obowiązek alimentacyjny między nimi". (tak: T. Domińczyk, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. H. Ciepłej, LexisNexis, Warszawa 2009, s. 953).

Jeśli chodzi o drugie pytanie, to zgodnie z przepisem art. 47 ust. 1 Prawa o aktach stanu cywilnego, w razie orzeczenia przysposobienia dziecka, wpisuje się do aktu urodzenia wzmiankę dodatkową o przysposobieniu. Jeżeli przysposobienie zostało dokonane przez męża matki lub żonę ojca dziecka, w odpisie skróconym aktu urodzenia wymienia się przysposabiającego oraz jego małżonka jako rodziców dziecka. Zgodnie z przepisem art. 49 powołanej ustawy, w razie orzeczenia przysposobienia w sposób określony w art. 121 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (przysposobienie pełne), może być sporządzony nowy akt urodzenia przysposobionego, w którym jako rodziców wpisuje się przysposabiających, jeżeli sąd opiekuńczy tak postanowił. O sporządzeniu nowego aktu urodzenia wpisuje się do dotychczasowego aktu urodzenia przysposobionego wzmiankę dodatkową; dotychczasowy akt nie podlega ujawnieniu i nie wydaje się z niego odpisów, chyba że zażąda tego sąd w związku z ustalaniem pochodzenia przysposobionego, jego uznaniem lub rozwiązaniem stosunku przysposobienia albo w związku z innymi sprawami, w których sąd uzna to za konieczne.

Nowy akt urodzenia sporządza się również dla dziecka przysposobionego przez męża matki lub żonę ojca, jeżeli przez przysposobienie powstają skutki określone w art. 121. W takiej sytuacji dotychczasowy akt urodzenia dziecka nie podlega skreśleniu (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 30 listopada 1994 r., III CZP 99/94).

4. Chcę złożyć odwołanie od decyzji. Czy jak wyślę je pocztą przed upływem terminu do złożenia pisma, a ono dojdzie już po upływie terminu to poniosę konsekwencje. Który termin się liczy?

Zgodnie z przepisem art. 57 § 5 kodeksu postępowania administracyjnego, termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:

1. wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu administracji publicznej, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru;

2. nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe;

3. złożone w polskim urzędzie konsularnym;

4. złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej;

5. złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku;

6. złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego.

Zatem mając na uwadze pkt 2 nadmienionego paragrafu, jeśli Czytelnik nada odwołanie od decyzji w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (np. Poczta Polska) przed upływem terminu, a przedmiotowe odwołanie zostanie doręczone już po upływie terminu, termin uważa się za zachowany.

5. Agresywny i pijany sąsiad opluł mnie i szarpał za kurtkę. Czy takie zachowanie jest karalne? On stwierdził, że mu nic nie zrobię.

Krewki sąsiad bezwzględnie nie ma racji. Zachowanie, które wskazał Czytelnik wypełnia znamiona przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej. Zgodnie z przepisem art. 217 § 1 kodeksu karnego, kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ściganie wskazanego występku odbywa się z oskarżenia prywatnego.

Co to oznacza? Sprawiedliwości można dochodzić na dwa sposoby. Po pierwsze, pokrzywdzony może jako oskarżyciel prywatny wnosić i popierać oskarżenie o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego. Zgodnie z przepisem art. 487 kodeksu postępowania karnego, akt oskarżenia może ograniczyć się do oznaczenia osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz wskazania dowodów, na których opiera się oskarżenie. Akt oskarżenia musi ponadto jako pismo procesowe zawierać oznaczenie organu, do którego jest skierowane oraz sprawy, której dotyczy, adres wnoszącego, treść wniosku lub oświadczenia oraz datę i podpis. Z przepisu art. 621 § 1 kodeksu postępowania karnego wynika, że oskarżyciel prywatny składa przy akcie oskarżenia dowód wpłacenia do kasy sądowej zryczałtowanej równowartości wydatków (na dzień dzisiejszy to 300 zł).

Druga metoda jest dogodniejsza dla pokrzywdzonego – nie sporządza on samodzielnie aktu oskarżenia, a udaje się się jedynie na Policję. Tam składa ustną lub pisemną skargę, którą wskazany organ ścigania ma obowiązek wysłać do właściwego sądu.