Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Mija 71 lat od drugiego nalotu niemieckich bombowców na Lublin (ZDJĘCIA)

Marek Szymaniak
Kamienice po nalocie. Na zdjęciu hotel Victoria.
Kamienice po nalocie. Na zdjęciu hotel Victoria. Galeria Alfabet Polski
Setki ludzkich ofiar i dziesiątki zniszczonych budynków to efekt niemieckich nalotów bombowych, które 9 września 1939 roku dotknęły Lublin. Zrzucane przez kilka godzin pociski doszczętnie zniszczyły centrum miasta, zamieniając je w ruinę.

Nalot z 9 września był wyniszczający i najbardziej dotkliwy dla cywilów. - O 9.30 nadleciały bombowce. Z relacji wynika, że były to 24 samoloty. Są przepuszczenia, że to dywersanci donieśli Niemcom, że rząd Polski ewakuuje się przez Lublin. Miasto miało być zastępczą stolicą Polski. Prawdopodobnie nalot był spowodowany właśnie donosem - opowiada historyk Tomasz Przystojecki.

Niestety, przygotowanie do obrony było lekceważone przez mieszkańców. - Prowadzono je na pół gwizdka. Nastroje były zbyt optymistyczne. Większość sądziła, że Polska jest mocarstwem i że pogoni wroga aż do Berlina. Rowy przeciwlotnicze kopano z uśmiechem i radością. Mieszkańcy byli nieświadomi, że państwo było słabe - wyjaśnia Marcin Federowicz z Ośrodka Brama Grodzka Teatr NN.

Zachowały się relacje z tamtych dni. - Wyglądało to przerażająco, tłumy ludzi przesuwały się - jedni szli w jedną stronę, a drudzy uciekali w przeciwną. Taki był chaos, że nie wiedzieli, co robić - mówiła Lubomira Bendik.

Bombardowanie zaskoczyło mieszkańców. - Gdy doszło do nalotu, na placu Litewskim stał tabor mieszkańców, którzy zbierali się do ucieczki. Niemieckie bombowce obrały go za główny cel. Bomby spadły od zachodu: przez ulice Chopina, Krakowskie Przedmieście, współczesny deptak i łukiem aż do Starego Miasta. Największe ofiary poniosła ludność cywilna. Poległo kilkaset osób. Spadające bomby niszczyły obiekty cywilne. To obrazowało, jaki charakter będzie miała ta wojna - mówi Federowicz.

Bombardowanie miasta

- Pierwsze pociski spadły na koszary przy al. Kraśnickiej, gdzie zaskoczono żołnierzy i zniszczono sprzęt. W samym mieście naloty niszczyły budynki wzdłuż Krakowskiego Przedmieścia. Przy numerze 62, gdzie znajdował się pasaż handlowy, podczas wybuchów z okien wyleciały szyby i manekiny. Mieszkańcy próbowali je ratować, myśląc, że to ludzie. Zniszczono kamienice koło poczty głównej, hotel Victoria, a także zaplecze hotelu Europejskiego. Bomby rozniosły szereg kamienic przy ulicach Narutowicza i Kapucyńskiej. Ucierpiały także koszary straży ogniowej i tyły ratusza, gdzie zginął burmistrz Torunia. Na Starym Mieście, począwszy od ulic Bramowej, Olejnej, zniszczono szereg budynków. Często przetrwały tylko fasady kamienic, które nosiły ślady odłamków. Pociski nie oszczędziły ul. Jezuickiej w kierunku katedry, w której uszkodzono słynną kaplicę akustyczną. Bomby zburzyły portyk przed wejściem, dach i kolumny - opowiada Federowicz.

Znane są też relacje osób, które widziały Stare Miasto podczas nalotów. - Tam była masakra i trwało to kilka godzin, może ze trzy, cztery godziny. Był wielki płacz. Widziałem zbombardowane budynki. Wielu zmarło, wielu też było bez rąk i nóg - mówił Mieczysław Wróblewski.

Śmierć Czechowicza

Józef Czechowicz ostatnie 6 lat przed śmiercią mieszkał w Warszawie, gdzie pracował w kilku redakcjach. Chciał bronić Lublina. Do miasta dostał się samochodem, który po drodze wielokrotnie się psuł. Ostatnie kilometry poeta pokonał pieszo.Podczas bombardowań jeden z pocisków trafił w budynek przy Krakowskim Przedmieściu 46. - Poetę bombardowanie zaskoczyło u fryzjera. Pocisk zburzył budynek. Odgruzowanie nastąpiło dopiero kilka dni później. Ciało rozpoznano po podpisanym słowniku - mówi Ewa Łoś, kierowniczka Muzeum Literackiego im. Józefa Czechowicza.

W czwartek od godz. 10 przed pomnikiem poety przy Poczcie Głównej młodzież z lubelskich szkół będzie czytała jego wiersze, a o 11.30 prezydent miasta złoży w tym miejscu kwiaty oraz zapali znicze.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na lublin.naszemiasto.pl Nasze Miasto